Czego nie mówić osobie w depresji?

W naszej kulturze nadal często dominuje przeświadczenie, że depresja to tylko przekoloryzowana chandra. Uważa się również, że aby jej zapobiec, wystarczy uśmiechnąć się lub po prostu przestać się martwić. Niestety, stereotypy te nie pomagają osobom walczącym z depresją, a wręcz mogą zaszkodzić.

Aby już na początku obalić te fałszywe przeświadczenie, należy podkreślić, że depresja NIE jest po prostu gorszym etapem w życiu. Jest to zaburzenie psychiczne oddziałujące na cały organizm. Może objawiać się w tak oczywisty sposób jak obniżenie nastroju czy izolowanie się chorego. Jednak może ona ukazać się też w postaci problemów z pamięcią, utraty zainteresowań, zaburzeń popędu seksualnego, czy nawet przewlekłego bólu głowy i mięśni.

Jest to oczywiste, że każdy może mieć gorszy dzień lub przez pewien czas mniej energii. Wpływa na to wiele czynników - praca, sytuacja rodzinna, pora roku, czy nawet pogoda. Nie zawsze przyczyną musi być depresja. Mimo wszystko nie powinno się bagatelizować problemu. Jeżeli Twój bliski zauważa u siebie niepokojące objawy, które trwają przynajmniej dwa tygodnie i wpływają one na jego codzienne funkcjonowanie, warto zasugerować konsultację z  terapeutą, aby dobrał on odpowiednią metodę postępowania.

My sami również możemy wesprzeć chorego. Należy jednak wiedzieć, czego się wystrzegać podczas rozmowy:

Sprawdź, czy wiesz o czym mówisz
Na temat depresji i sposobów jej leczenia istnieje wiele niepoprawnych informacji. Można spotkać się ze stwierdzeniami typu: leki nie pomagają - moja znajoma brała i nic jej to nie dało, leki uzależniają, czy nawet terapeuta nie pomoże, on chce tylko wyciągnąć pieniądze. U każdego depresja może przebiegać inaczej, więc jej przyczyny również nie są jednorodne. Chory powinien mieć dostosowaną terapię do swoich potrzeb. Nie w każdym przypadku sprawdzi się ten sam schemat.

Nie pocieszaj tylko po to, żeby coś powiedzieć
Używając stwierdzeń: nie martw się, wszystko będzie dobrze, uśmiechnij się, chory może poczuć się niezrozumiany oraz doświadczyć poczucia winy. Mimo, że wypowiadający te słowa może mieć dobre intencje, trzeba pamiętać, że depresja jest chorobą, którą należy leczyć terapeutycznie i/lub farmakologicznie. Sama wola pacjenta też jest istotna, ale w wielu przypadkach nie będzie ona wystarczająca, by zażegnać problem, a sama specyfika choroby może również wpływać na nią osłabiająco. 

Nie bagatelizuj problemu
Jeśli zaboli Cię głowa, raczej nie będziesz chciał usłyszeć od bliskiego wskazówek typu: weź się za siebie, to nie jest żaden problem, inni ludzie mają gorzej, pewnie udajesz. Tak samo jest z depresją. Dla chorego w tym okresie ważne jest zrozumienie i odpowiednie podejście. Podważając jego stan możesz wywołać poczucie winy i doprowadzić do tego, że jeszcze bardziej zamknie się w sobie.

Nie zniechęcaj się negatywną reakcją chorego na Twoją pomoc
Każdy ma inny charakter i inne potrzeby. Nie zawsze jeden rodzaj wsparcia będzie działał w każdym przypadku. Człowiek dotknięty depresją może mieć zupełnie inne wymagania niż osoba zdrowa. Nie należy się zrażać, kiedy jedna metoda nie zadziała. Najlepiej jest po prostu zapytać chorego, co by mu najbardziej pomogło.

Nie nakazujmy choremu podejmować leczenia na siłę
Nie w każdym etapie depresji chory chętnie podejmie kroki w stronę leczenia. Przykładowo zamknięta w sobie osoba może czuć opór przed pójściem do terapeuty. Warto jednak poinformować ją gdzie i w jaki sposób może otrzymać pomoc. Istotne też jest wsparcie z naszej strony, czyli rozwianie ewentualnych wątpliwości związanych z leczeniem i rozmawianie z nim w dostosowany do sytuacji sposób. Nie warto również działać wbrew woli chorego, np. wyciągając go na siłę na spotkania towarzyskie.

Nie mów, że wiesz, co chora osoba czuje
Każdy chorobę przechodzi inaczej, oczywiście możesz rozumieć niektóre myśli lub uczucia, ale nie jesteś w stanie odczuć tego samego. Twój bliski może borykać się z gonitwami myśli, huśtawkami nastroju, skrajnymi emocjami, które może też głęboko w sobie ukrywać. Zamiast tego postaraj się słuchać, co chory ma do powiedzenia. Nie musisz wiedzieć jak on się czuje. Możesz nawet powiedzieć wprost: nie wiem jak się czujesz, ale rozumiem, że jest Ci ciężko i postaram się Ciebie wspierać.

Nie proponuj choremu alkoholu i innych używek
Choć wydaje nam się, że alkohol w normalnych warunkach może złagodzić przeżywanie trudnych emocji, jednakże u osoby z depresją może on pogłębić schorzenie, a nawet doprowadzić do ciężkiego uzależnienia. Warto też pamiętać, że w wielu przypadkach pacjent podczas leczenia farmakologicznego dla własnego bezpieczeństwa nie powinien stosować żadnych używek.

Nie szukaj alternatyw dla leczenia
Na pewno je za mało żelaza, stąd się bierze te złe samopoczucie, gdyby pobiegał, to od razu by mu przeszło, cały dzień tylko leży, nic dziwnego więc, że tak się czuje. Choć często wydawać nam się może, że nasze sądy są słuszne i prawdziwe, pozostawmy kwestię leczenia depresji specjalistom. Posiadają oni podstawy naukowe oraz wieloletnią praktykę terapeutyczną, dzięki którym wraz z pacjentem wybiorą najlepsze metody leczenia. 

Jak pomóc osobie z depresją?